اسناد نشان می‌دهند که نهاد جایزه نوبل می‌دانسته که قرارداد آمریکا در سال 1973 در ویتنام باعث صلح نخواهد شد.
بر اساس مقالات تازه منتشر شده، جایزه صلح نوبل سال 1973 به «هنری کیسینجر» وزیر خارجه وقت ایالات متحده و «له دوک توو» دیپلمات ویتنام شمالی، با آگاهی کامل از این موضوع اعطا ش که پایان جنگ ویتنام به این زودی‌ها محقق نخواهد شد.
اعطای این جایزه، از جمله مورد مناقشه‌ترین جایزه‌ها در تاریخ نهاد سوئدی نوبل بوده است. در 1 ژانویه، اسنادی درباره جایزه اعطا شده به کیسینجر و مذاکره‌کننده ارشد هانوی، بنا به درخواست گروه‌های مدنی و براساس قانون آزادی اطلاعات بعد از 50 سال در دسترس عموم قرار گرفت.
«استین تونسون» استاد موسسه تحقیقات صلح اسلو این اسناد را بررسی کرده است.
این تصمیم در آن زمان بسیاری را شوکه کرد زیرا کیسینجر، مشاور امنیت ملی و وزیر امور خارجه در زمان ریاست جمهوری ریچارد نیکسون، نقش مهمی در استراتژی نظامی ایالات متحده در مراحل پایانی درگیری ویتنام 1955-1975 ایفا کرد.
«کیسینجر» و «توو» به پیمان صلح پاریس در ژانویه 1973 دست یافتند که بر اساس آن واشنگتن پس از پایان دادن به حملات گسترده و اجتناب از جنگ علیه شمال کمونیست در مواجهه با بدتر شدن روحیه سربازان و تظاهرات گسترده ضد جنگ در آمریکا، خروج نظامی از ویتنام جنوبی را تکمیل کرد.
اما آتش‌بس مقرر در توافقنامهها به زودی توسط ویتنام شمالی و جنوبی نادیده گرفته شد و ویتنام با ادعای خیانت از امضای قرارداد خودداری کرد زیرا نیروهای هانوی مجبور به خروج از جنوب نبودند.
نهایتاً جنگ در 30 آوریل 1975 پس از تصرف سایگون پایتخت جنوبی توسط نیروهای ویتنام شمالی پایان یافت و باعث تخلیه تحقیرآمیز آمریکایی ها و متحدان محلی باقی مانده با هلیکوپتر از پشت بام سفارت ایالات متحده شد.
لو دوک تو به این دلیل که صلح هنوز برقرار نشده بود از دریافت جایزه صلح امتناع کرد. دو نفر از پنج عضو کمیته نوبل نروژ – که همگی در حال حاضر مرده اند – در اعتراض استعفا دادند. کیسینجر در حالی که جایزه را پذیرفت، برای این مراسم به نروژ سفر نکرد و بعداً تلاش بی‌ثمری برای بازگرداندن جایزه کرد.
مقالاتی که توسط رویترز بررسی شد، نشان می دهد که کیسینجر و «توو» توسط یکی از اعضای کمیته نوبل به نام «جان سانس» استاد دانشگاه نروژ دو روز پس از امضای توافقنامه پاریس نامزد شده بودند نه جمعیتی شامل صدها نفر کارشناس.
به گفته مجری این تحقیقات، نامه نامزدی و گزارش‌هایی که در مورد کیسینجر و «توو» برای مذاکرات کمیته تهیه شده بود، نشان می‌داد که «کاملاً آگاه است» که این توافقنامهها «بعید است اجرا شوند».
او گفت: این جایزه به کیسینجر به خاطر خروج ایالات متحده از ویتنام بدون هیچ راه حل صلح آمیزی در ویتنام جنوبی داده شد. «توو» هم به این دلیل نامزد شد که هیئت احساس می کرد نمی تواند آن را به تنهایی به کیسینجر بدهد.
