زمانی که به رتبه کشورها در قدرت نرم و قدرت سخت نگاه می‌کنیم، درمی‌یابیم عملکرد اغلب کشورها در هر دو مورد تقریبا به یک اندازه است. این موضوع نشان می‌دهد امروزه تلاش برای نفوذ و تاثیرگذاری بر افکار عمومی فقط با سلاح جنگی نیست بلکه سینما، فرهنگ، هنر و ورزش هم ابزارهایی بسیار موثر و مهم هستند.
زمانی که به رتبه کشورها در قدرت نرم و قدرت سخت نگاه می‌کنیم، درمی‌یابیم عملکرد اغلب کشورها در هر دو مورد تقریبا به یک اندازه است. به عنوان مثال آمریکا، بریتانیا، چین و ژاپن از نظر بودجه نظامی و تسلیحات در رتبه‌های نخست هستند و از طرف دیگر، جایگاه آن‌ها در قدرت نرم هم تقریبا همین است. این موضوع نشان می‌دهد امروزه تلاش برای نفوذ و تاثیرگذاری بر افکار عمومی فقط با سلاح جنگی نیست بلکه سینما، فرهنگ، هنر و ورزش هم ابزارهایی بسیار موثر و مهم هستند.
اینکه ما امروز «نوبل» را با نام جایزه نوبل و نه مخترع دینامیت و اسلحه‌ساز می‌شناسیم، یکی از ده‌ها مثالی است که اهمیت دیپلماسی عمومی و نقش جوایز علمی را در پیشبرد آن ثابت می‌کند.
در جهانی که با ظهور و گسترش شبکه‌های اجتماعی، بیش از همیشه در هم تنیده شده است، اینکه کشورها بتوانند ارزش‌ها و فرهنگ خود را به شکلی صحیح به دیگران نشان دهند، مهم است. حالا که ایران‌هراسی و اسلام‌هراسی به شدت در رسانه‌های جریان اصلی گاها با حمایت های دولت های غربی دنبال می‌شود، جایزه مصطفی (ص) می‌تواند همان حلقه مفقوده در دیپلماسی عمومی کشورمان باشد.
ابتکار جایزه مصطفی (ص)، جایزه‌ای بین المللی است که به بهترین دستاورد علم و فناوری هر دو سال یک بار به دانشمندان جهان اسلام اعطا می‌شود. اگرچه این جایزه در شورای عالی انقلاب فرهنگی ایران به تصویب رسید اما سیاستگذاری و نظارت بر روند اعطای جوایز با مشارکت مراکز علمی و دانشگاه‌های ایران و کشورهای مختلف اسلامی انجام می‌شود. همین می‌تواند به همکاری و نزدیکی بیشتر این کشورها بیانجامد.
قرار است در مهرماه پنجمین آیین اعطای جایزه مصطفی در اصفهان برگزار شود. ۱۵۰ دانشمند و نخبه عرصه علم، فناوری و رسانه از ۴۰ کشور اسلامی در این رویداد حضور خواهند داشت و این فرصت بسیار مناسبی است که ظرفیت های علمی و حتی گردشگری ایران به دنیا معرفی شود.
در شرایطی که ایران و جهان اسلام هدف هجمه‌های رسانه‌ای شدید است و موج اسلام‌ستیزی و ایران‌هراسی افزایش یافته، جایزه مصطفی (ص) ابزاری بسیار خوب برای توسعه دیپلماسی عمومی کشورمان است.
نقش پررنگ واقفین و خیرین بین‌المللی در تامین مالی جایزه مصطفی (ص) یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت و منحصر به فرد این جایزه است. همین امر کمک می‌کند این جایزه فارغ از نگاه‌های سیاسی و روابط میان دولتمردان، ارتباطی مردمی ایجاد کند.
پوشش رسانه‌ای درباره این جایزه و پویش‌های جانبی آن مثل پویش ویژه دانش‌آموزان (بخش نور)، ویژه جوانان (کنز) و نشست‌های تبادل تجربیات علم و فناوری (استپ) می‌توانند به بهبود چهره رسانه‌ای کشورهای مسلمان و رفعِ سوء برداشت ها در سطح بین‌الملل کمک کند. این موضوع که با پوشش مناسب رسانه ای که با دعوت از خبرنگاران و فعالان رسانه ای معتبر خارجی میسر خواهد شد، این جایزه را به یکی از قوی ترین ابزارهای قدرت نرم و دیپلماسی عمومی ایران بدل می‌کند. چه فرصتی از این بهتر تا شهروندان غیرایرانی که به این بهانه به ایران می‌آیند، خودشان راویِ حقیقتِ کشورمان باشند.
