برداشت ادیان الهی از صلح، « مبتنی بر عدالت» است که با عمق بخشیدن به نقش عدالت در تعالی اجتماعی انسان، نگرش های محدود و یکسویه امروزین نظام سلطه را کنار خواهد زد و صلح را متناسب با فرهنگ صحیح و احترام به شان و منزلت بشری، پایه ریزی خواهد کرد.
نظر به چالش های فراروی صلح عادلانه در جهان معاصر، مجمع جهانی صلح اسلامی با تاکید بر رسالت خود در پردازش مبانی و بسترهای عدالت و نقش آن در ایجاد و تحکیم الگویی از صلح ماندگار و همچنین تلاش برای تولید ادبیات جهانی قوام دهنده صلح عادلانه ، برگزاری نشست های منطقه ای با عنوان «صلح عادلانه؛ گفتمان مشترک جهانی» را در چهار حوزه کانادا، اتریش، هند و آفریقای جنوبی در دستور کار دارد.
با عنايت به موافقت هيئت امناء مجمع جهاني صلح اسلامي در خصوص برگزاري چهار نشست منطقه اي در مورد صلح عادلانه، پس از امكان سنجي و بررسي هاي لازم، اقدامات مقتضي جهت برگزاري نشست در كشورهاي كانادا، اتريش و هند به عمل آمد و در این راستا ، پس از برگزاری اولين نشست در كشور اتريش، دومین نشست منطقه ای نیز در حوزه آسیا به مرکزیت هند در تاريخ 22 و 23 فروردین ماه 1389در دانشگاه جواهر لعل نهرو و با همیاری رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و انجمن دوستی هند و ایران برگزار گردید كه گزارش آن در پی می آید .
اهداف نشست
1- ايجاد يك گفتمان علمي و فرهنگي در خصوص صلح عادلانه با رويكرد ايراني- اسلامي
2- تبيين مباني و چارچوب هاي صلح و مدارا در اسلام
3- تبيين حق دفاع مشروع در مقابل تجاوز و محكوميت تروريسم
4- ساماندهي همفکری و تعامل انديشمندان آزاده و مخالف نظام سلطه در جهان و ايجاد ظرفيت هاي جديد فکری، علمی و عملی
5- فعال سازي نخبگان براي ايجاد تحرك مناسب در جهت مقابله با تهاجم فرهنگی غرب در سطح آسیا و جهان
6- پاسخ غیر مستقیم به پروژه اسلام هراسی و ایران گریزی غرب.
مراسم افتتاحیه:
روز يكشنبه مورخ 22/1/89 برابر با 11 آوريل 2010 ميلادي افتتاح نشست منطقه ای دو روزه «صلح عادلانه؛ گفتمان مشترك جهاني» و اهداي جايزه صلح عادلانه، با حضور سركار خانم شيلا ديكشيت، سروزير محترم دهلي نو، حضرت آيت‌الله محمد علي تسخيري، دبير كل مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي، دکتر عباسعلی کدخدایی، قائم مقام شورای نگهبان، آقای داود عامری، دبیر مجمع جهانی صلح اسلامی، دکتر لاله افتخاری، نماینده مجلس شورای اسلامی، دکتر شفیعی شکیب مدیر کل آسیا و اقیانوسیه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مهندس سيد مهدي نبي زاده، سفير جمهوري اسلامي ايران ، آقاي دكتر كريم نجفي، رايزن فرهنگي جمهوري اسلامي ايران، پروفسور امير حسن عابدي زبان شناس بزرگ فارسي در هند، پروفسور مشيرالحسن رئيس انجمن دوستی هند و ايران، دكتر سرندر داس رئيس دانشگاه كلكته، خانم مهر مستر موس رئيس دانشگاه زرتشتيان بمبئي، آقاي دكتر رامان دات روحاني آئين هندو، پروفسور موكيا ،پروفسور ساهد مهدی قائم مقام ICCR هند و جمع كثيري از انديشمندان و شخصيت هاي برجسته انجام شد. در اين نشست همچنين تعداد زيادي از محققان از کشورهای ايران، هند، اندونزي، تایلند ،فیلیپین ، ژاپن،سریلانکا و … شركت داشتند.
سخنرانی دکتر نجفی
اولين سخنران اين نشست، آقاي دكتر كريم نجفي، رايزن فرهنگي سفارت جمهوري اسلامي ايران بود. وی پس از حمد و سپاس الهی و عرض خير مقدم ، از همه ميهمانان كه از سراسر هند ، جمهوري اسلامي ايران و كشورهاي مختلف به نشست بين‌المللي «صلح عادلانه؛ گفتمان مشترك جهاني» آمده بودند، تشکر کرد . وی بویژه از مجمع جهانی صلح اسلامی در جهت برگزاری این سمینار پرارزش قدردانی نمود.
رایزن فرهنگی كشورمان افزود: اسلام دین عقل و آموزش است و پیامبر(ص) ما برای همگان همین پیام را آورده است و اسلام همیشه دعوت کننده صلح عادلانه برای کل بشریت بوده است . بنابراین مهم‌ترین و مقدس‌‌ترین بنیان اسلامی بر محور صلح و همزيستي مسالمت بوده است. اسلام حتی قائل به برخورد عادلانه با دشمنان است. ايشان در ادامه گفتند: پدر هند، مهاتماگاندی اکثر اوقات این بیت مولانا را زمزمه می‌کرد:
ما برای وصل کردن آمدیم نی برای فصل کردن آمدیم
سخنرانی رییس دانشگاه کلکته
سخنران بعدی دكتر سريندر داس، رئيس دانشگاه كلكته بود. وی ضمن تشكر از ميهمانان حاضر در جلسه، بر ضرورت برقراري عدالت، صلح و آرامش در جهان ناهنجار كنوني و نقش اندیشمندان در آن تأکید کرد.
سخنرانی سفیر جمهوری اسلامی ایران
مهندس سيد مهدي نبي‌زاده، سفير جمهوري اسلامي ايران در هند، یکی دیگر از سخنرانان بود.
وی بیان داشت: پرسش اساسي اينجاست كه با وجود تلاش ها و سازوكارهاي مختلف بين‌المللي و برگزاري كنفرانسها و نشستهاي مختلف، چرا از دامنه بحران های بشری كاسته نمي شود و شرايط با ثبات ايجاد نمي گردد؟
پاسخ اين سوال در تقسيم بندي صلح به دو صلح منفي و مثبت نهفته است. در صلح منفي، شبكه‌اي از نهادهاي اجتماعي تاسيس مي شود تا امنيت را از طريق ممانعت افراد، گروه‌ها و ملتها از توسل به درگيري بوجود آورد. در اين صلح تاكيد بر «كنترل »اوضاع است نه «ريشه كن كردن» عوامل تنش. صرف اينكه درگيري نباشد، هدف تامين شده است. در استقرار اين صلح ظاهري، دست زورمداران همواره باز است تا هر وقت اراده كنند و منفعتشان اقتضاء نمايد، زمينه به هم خوردن آرامش را فراهم سازند.
سخنرانی رییس انجمن دوستی هند و ایران
در ادامه نشست پروفسور مشيرالحسن، رئيس انجمن دوستي هند و ایران ، به سخنان خود درخصوص صلح جهاني و اهداف برگزاري نشست و نيز دربارة دارالشكوه پدید آورنده کتاب «سرٍاکبر» سخناني را ایراد کردند.
سخنرانی دبیر مجمع جهانی صلح اسلامی
آقاي داود عامري دبير محترم مجمع جهاني صلح اسلامي نیز در سخنان خود اظهار داشت:
به نام خداوند خالق مهر و دوستی
ما ایرانیان مبتنی بر فرهنگ اسلامی خویش با هم که روبرو می شویم، به هم سلام می‌گوییم و این نشان از صلح دوستی و سلامتی برای سلام گیرنده دارد، پس من هم اول به شما سلام می گویم، سلامی چو عطر خوش آشنایی . و اما بعد جهت آشنایی می خواهم کوتاه کلامی در خصوص صلح با شما فرزانگان عزیز داشته باشم.
دست یابی به صلح فراگیر و پایدار از جمله آرمان ها و آمال بسیاری از اندیشمندان و مردم جهان بوده و هست. شرایطی که تمام انسانها قادر باشند بدون ترس و وحشت از گرایشات افراطی و توسعه طلبانه، درپناه ارزشهای بشری و بر اساس باورهای خود به زندگی بپردازند و از استعدادهای فطری خود بی هیچ واهمه ای بهره جویند. پاسخ به این سئوال بسیار مهم خواهد بود که بدانیم دقیقاً کدام عوامل و زمینه ها و رفتارها موجب شده تا انسانها درگذشته و حال نتوانند فضای مسالمت آمیز و مطلوبی را در جامعه جهانی تجربه کنند و هر روز به شکلهای مختلف شاهد تضییع حقوق خود در پس جنگ طلبی ها ، سلطه جویی سیاسی، فرهنگی و اقتصادی باشند.
و باز باید پرسید چرا بشریت علیرغم سالهای متمادی تلاش انسان دوستانه و جستجوی صلح آرمانی نتوانسته است فضایی امن برای زندگی خود ایجاد نماید؟
چرا صدها و هزاران عهدنامه و پیمان مورد توافق بین دولتها و سازمانهای بین المللی نتوانسته است صلح حداقلی برای بشر به ارمغان آورد ؟
و چرا در بسیاری از مواقع و مقاطع تاریخی، آسیب دیدگان و قربانیان ترور به جای عاملین کشتار بیگناهان مورد مواخذه قرار گرفته اند؟
آیا پاسخ همه سوالات این نیست که ادبیات حاکم بر صلح در جهان معاصر، فاقد کارایی است و باید طرحی نو درانداخت تا شاهد صلحی پایدار باشیم. بر این اساس، مجمع جهانی صلح اسلامی تلاش دارد از طریق برگزاری نشست های منطقه ای و همفکری و همیاری اندیشمندان متعهد و معتقد به صلح واقعی، به تکوین و تکامل اندیشه های صلح در جهان معاصر کمک نماید و از این طریق گامی در راه رسیدن انسان به صلح عادلانه و جهان شمول پی‌ریزی نماید.
مجمع جهانی صلح اسلامی، تشکلی مردم نهاد است که از بدو تاسیس، تمام همت خود را بر ارتقای صلح عادلانه بنا نهاده:
1. معتقد است صلحی که ریشه در عدالت نداشته باشد ، یک آرام سازی مقطعی و آتش بس است. پس انسان فهیم امروزی را اقناع نخواهد کرد، بنابراین عدالت پیش شرط صلح واقعی برای رسیدن بشر امروزی به صلحی پایدار و عادلانه است و در حقیقت گوهر گمشده انسان امروز صلح عادلانه می باشد.
2. مجمع جهانی صلح اسلامی معتقد است که همه انسانهای صاحب حیات از هر رنگ، نژاد و فرهنگی باید متناسب با شأن و کرامت انسانی زندگی کنند و در این مسیر متعالی همه انسانها در مقابل هم مسئولند و می بایست همدیگر را در رسیدن به امنیت، آرامش و سعادت کمک نمایند تا به مثابه شاعر اندیشمند و بلند آوازه خطه فارس جناب سعدی که در شبه قاره نیز نام آشنای همگان است، به جایی برسیم که انسانها مصداق عینی این ابیات باشند که می فرماید:
بني آدم اعضاي يك پيكرند
چو عضوي بدرد آورد روزگار
تو كز محنت ديگران بي غمي
كه در آفرينش ز يك گوهرند
دگر عضوها را نماند قرار
نشايد كه نامت نهند آدمي
3. مجمع جهانی صلح اسلامی باوری قلبی و عمیق دارد که جهان با تنوع فرهنگی خود زیبا و متعالی است، بنابراین هر گونه تفکر صلحی باید تداوم و بقای فرهنگ ملی ملت ها را محترم بدارد و نافی ارزشهای آنها نباشد. ضمن احترام به تبادل فرهنگی مثبت بین ملل که خود از عوامل تعالی بخشی به فرهنگ بشری است، اعتقاد دارد هیچ فرهنگی نباید خود را بر دیگری تحمیل نماید و هیچ طرح صلحی بدون ارزش نهادن به فرهنگ بومی مناطق مختلف جهان عادلانه و پایدار نخواهد بود.
4. مجمع جهانی صلح اسلامی تلاش خواهد داشت تا ضمن توجه به مفاهیم بالا با توجه به نقش کلیدی اندیشمندان و فرهیختگان جهان، نظر آن ها را به اندیشه سازی صلح عادلانه و آسیب ها و صلح غربی جلب نماید تا با مساعدت آنها نظام تصمیم ساز جهانی را از کانونهای قدرت و ثروت، به کانون های علم و اندیشه سوق دهد.
5. مجمع جهانی صلح اسلامی بر این باور است که سازمانهای مردم نهاد NGO) ها) روز به روز صاحب نقشی والاتر در عرصه معادلات جهانی می شوند و شایسته است به نقش خود در ترویج و توسعه فرهنگ صلح عادلانه اندیشیده و سعی در القا و تاثیرگذاری تفکرات خود نمایند.این نشست منطقه ای در کشور دوست، برادر و بزرگ هند با عنوان “صلح عادلانه؛ گفتمان مشترک جهانی” تلاش دارد تا گامی آغازین باشد در جهت شناسایی و همگرایی NGOها و آزادیخواهان و صلح دوستان فرهیخته و دانشمند قاره کهن و ایجاد محیطی برای تقارب اندیشه ها جهت ترویج و توسعه فرهنگ صلح و عدالت در جهان معاصر.
امیدواریم این همایش با طرح مفاهیمی ارزشمند و قابل تعمق، ضمن تحکیم و ترویج باورهای جهانی به موضوع صلح عادلانه، کمک نماید به رفع بعضی نگرانیهای بشر امروز و نویدبخش صلح پایدار در جهان باشد انشاءالله.
در پایان سپاس بیکران خود را نثار اندیشمندان،مسئولین و برگزار کنندگان این همایش که همت خود بلند داشته با مساعی فراوان موجب برقراری این همایش شدند.
سخنرانی آیت الله تسخیری
سخنران پایانی نشست، حضرت آيت‌الله محمد علي تسخيري ، دبير كل محترم مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي بودند که طي سخناني فرمودند: امنيت بشري همواره و در طول تاريخ از سوي طاغوت‌ها و فاسقان مورد تهديد قرار داشته است . زيرا اگر نگاهي به جوي‌هاي خون، اشک و تجاوز به نسل، کشتار انديشه و انسانيت بيندازيم، به‌سادگي تمام مي‌توان همة اين تجاوزها را ـ به تعبير شهيد صدر(قدس سره) ـ به اين دو نمود شاخص يعني مسئلة بيگانگي و ناوابستگي [به يک مبدأ]، افراط در وابستگي و تبديل حقايق نسبي به حقايق مطلق ارجاع داد ؛ بيان اسلامي اين دو مسئله، “الحاد” و “شرک” است که در يک نقطة اساسي وجه مشترک دارند: فلج ساختن حرکت خلاق و تکاملي انسان»درمان اين مشکلات نيز با ايمان به خداي يگانه و مسؤوليت پذيري در قبال اوست.
وی افزود: حقيقت آن‌است که ما اگر تروريسم را با منطق عام انساني به عنوان هر کاري که به لحاظ وسيله و هدف با وجدان انساني همخواني ندارد و همة انواع امنيت را تهديد مي‌کند، تعريف کنيم خواهيم ديد که اسلام با قدرت، در برابر آن مي‌ايستد و در راه ريشه‌کني آن تلاش مي‌کند. طبيعي است که خاطرنشان سازيم ما نمي‌توانيم با بقاي علت‌ها، تنها به مبارزه با معلول بپردازيم و آن‌ر‌ا از ميان برداريم. بخش اعظم نمودهاي تروريسمي که شاهد آنيم برخاسته ازعوامل فراواني است، ازجمله :
الف : گسترش جهل، تعصب‌هاي کور و نگاه تيره و تار به جهان.
ب : گسترش فقر، گرسنگي و محروميت، که فقر را همزاد کفر دانسته‌اند.
ج : گسترش ظلم، استبداد، خشونت، قهر، سلب حقوق انسان و مصادرة آزادي‌هاي مشروع وي.
د : نبود بازدارنده‌هاي معنوي، افول ارزش‌ها و گسترش منش‌هاي حيواني و آزمندي‌هاي کور.
و: تا هنگامي که برنامه‌هايي جهاني براي از ميان برداشتن اين عوامل يا کاستن از تأثير آنها، در نظر گرفته نشود تروريسم بستر مناسبي براي رشد و نمو خواهد داشت.
پانل های تخصصی
پانل های تخصصی نشست در سه نوبت صبح و عصر روزهای یکشنبه و دوشنبه مورخه 22و23/1/1389 در محل سالن همایش های بین المللی دهلی نو برگزار گردید .
در این پانل ها که جمع کثیری از نخبگان و اندیشمندان حوزه آسیا حضور داشتند، 38 نفر از اساتید به ارائه مقالات خود پرداختند و به سوالات حاضرین پاسخ گفتند ، متن مقالات ارائه شده در کتاب مجموعه مقالات همایش منتشر خواهد شد.
زمان:
مکان:
