یکی از حقوقی که در مردمسالاری دینی برای مردم متصور است، حق انتخاب است. مردم طی فرایندی که بر اساس قانون تنظیم شده است، حق دارند مسئولان مناصب مختلف را در کشور انتخاب کنند، بنابراین انتخاب به عنوان یک حق برای تمام شهروندان و اتباع ایران اسلامی در قانون اساسی پیشبینی شده است. طبیعتاً آنچه از واژه حق به ذهن متبادر میشود، این است که هر کسی میتواند از این حق خود استفاده یا اینکه با عدممشارکت خود، از حق انتخاب چشمپوشی کند، اما در این میان چرا تمام بزرگان و مسئولان کشوری و دلسوزان جامعه مردم را به مشارکت دعوت میکنند، در حالی که مشارکت یک حق آزادانه برای رأیدهندگان است، در این ارتباط میتوان موارد متعددی را مورد توجه قرار داد.
اول اینکه مشارکت مردم در انتخابات، نشانه بلوغ سیاسی و اهتمام مردم به سرنوشت خویش است؛ کسانی زحمت رفتن به پای صندوقها و ایستادن در صف رأی را برای خود هموار میکنند که احساس میکنند در سرنوشت کشور و ملت خود میتوانند مؤثر باشند، از این رو مردم با مشارکت خود نشان میدهند نسبت به کشور و سرنوشت خود بیتفاوت نیستند و مسئولان و مدیران باید توجه کنند که این مردم، مراقب اعمال و رفتار مسئولان نیز هستند؛ (اصل نظارت مردمی در مردمسالاری دینی)، مردم نیز باید بدانند که در این انتخابات سرنوشت کشور خویش را بر عهده دارند و پای انتخاب خود بایستند و اگر خوب انتخاب کنند، به مطالبات خود نیز دست خواهند یافت. انتخاب آگاهانه یک مسئولیت ملی اجتماعی است.
دومین نکته، نمایش وفاق و انسجام ملی است. انتخابات نمایش یک حرکت جمعی در سطح ملی است و مشارکت مردم، نمایش اتحاد ملت در عرصههای بینالمللی است که حوزه اثربخشی نمایندگان خود را در سیاست خارجی افزایش و تهدیدات ملی را در عرصه جهانی کاهش میدهد. ضمن افزایش اقتدار ملی، قدرت چانهزنی نمایندگان دستگاه دیپلماسی ما در میادین بینالمللی متأثر از جایگاه مردمی دولت منتخب افزایش مییابد، از این رو یکی از مواردی که حق انتخاب به تکلیف تبدیل میشود، تأثیر احساس مشارکتکنندگان در سرنوشت کشور است. این مشارکت میتواند به انتخاب بهترین نامزد برای مدیریت و سکانداری کشور در چهار سال آینده منجر شود.
سومین نکتهای که بر اهمیت مشارکت مردم مترتب است، اعمال سلیقه و نظر جمعی در نحوه اداره کشور و جهت گیریهای کلی آن است. مردم با شنیدن دیدگاههای نامزدهای ریاست جمهوری، در نهایت دست به انتخاب میزنند. این انتخاب دیدگاه آنها را به آشکارترین وجه ممکن نشان میدهد و بر سایر مسئولان کشور نیز تأثیر خواهد گذاشت. پرواضح است که هر چقدر مشارکت مردم بیشتر باشد، رئیسجمهور منتخب از پشتوانه بیشتری برخوردار خواهد بود و در تصمیمات و برنامههای خود، بیشترین حمایت ملی را خواهد داشت.
امروزه همگان اتفاق نظر دارند که هیچ تصمیم و برنامه ملیای بدون حمایت جمعی، راه به موفقیت نخواهد یافت، پس مشارکت بنای پشتیبانی ملی برای پیشبرد برنامهها و اهداف دولت را قبل از تشکیل دولت و پیادهسازی برنامهها با خود دارد. چهارمین اثر مهم مشارکت حداکثری، احساس مشارکت عمومی در حکمرانی و افزایش سرمایه اجتماعی کشور است که پشتوانه خوبی برای مشارکت در حوزه عملکردی دولت نیز خواهد داشت و البته مشارکت مردم در اداره کشور که نمود بارز آن مشارکت در انتخابات است، علاوه بر مسائل گفتهشده، ثمرات بزرگ فراوان دیگری برای کشور، ملت و نظام اسلامی با خود دارد که به جهت عدمامکان پرداختن به همه آنها، به مواردی چند به اختصار اشاره شد. آنچه مهم است اینکه مردم در کنار مشارکت باید در انتخاب خود، دقت و وسواس لازم را داشته باشند چراکه این انتخابات تعیین سرنوشت آینده کشور طی حداقل چهار سال آینده است، بنابراین هیچکس نسبت به سرنوشت خود نمیتواند بیتفاوت باشد.
مردم و حق انتخاب
09
تیر
داود عامری