سیدرضا صدرالحسینی: مجمع عمومی سازمان ملل متحد، یکی از پنج رکن اصلی تشکیلدهنده این نهاد بینالمللی و به بیان بهتر، تنها رکنی از سازمان ملل متحد است که تمامی اعضا از حق رأی یکسان در آن برخوردارند. این مجمع پس از چند سال برگزاری مجازی به واسطه همهگیری ویروس کرونا، سال جاری بهصورت حضوری میزبان سران جهان است. پیشینه برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل متحد به ۷۱ سال پیش و دهم ژانویه ۱۹۴۶ برمی گردد. از ابتدای شکلگیری مجمع عمومی سازمان ملل متحد بنا بود مجمع محلی برای صدور بیانیهها و برگزاری بحثهای جدی بر سر موضوعات جهانی از جمله فقر و توسعه تا صلح و امنیت باشد.
از میان پنج نهاد اصلی تشکیل دهنده سازمان ملل متحد، مجمع عمومی تنها جایی است که تمامی اعضای سازمان در آن حضور دارند. شورای امنیت، شورای اقتصادی و اجتماعی، دبیرخانه و دیوان بینالمللی دادگستری چهار نهاد اصلی دیگر سازمان ملل متحد را تشکیل میدهند. در منشور سازمان ملل متحد کارکرد مجمع عمومی این گونه تعریف شده است: رایزنی، بررسی و ارائه توصیههایی درباره موضوعاتی نظیر صلح و امنیت بینالملل، خلع سلاح، حقوق بشر، راهکارهایی برای حل و فصل اختلافات کشورهای متنازع. انتخاب اعضای غیردائم شورای امنیت و دیگر نهادهای سازمان ملل متحد نظیر شورای حقوق بشر و نیز انتخاب دبیرکل سازمان ملل متحد طبق توصیه شورای امنیت، از دیگر کارکردهای این نهاد است. در مجمع عمومی تمامی ۱۹۳ عضو سازمان ملل متحد از حق رأی یکسان برخوردارند. رئیس مجمع بهصورت فصلی و از سوی خود مجمع انتخاب میشود و تصویب قطعنامهها در نشستهای آن مستلزم آرای دوسوم اکثریت اعضای آن است.
با توجه به مقدمه گفته شده که نشان از اهمیت و جایگاه این نشست بینالملل است و عنایت به اینکه مقدمات حضور رئیس جمهور در نیویورک در حال فراهم شدن ، مجمع عمومی سازمان ملل متحد یکی از مهمترین تریبونهایی است که جمهوری اسلامی در بیش از ۴۰ سال گذشته توانسته مطالب و موضوعات مهم مورد نظر خود را درآن مطرح کند و نیز با توجه به زمانی که برای رؤسای جمهور همه کشورهای عضو سازمان ملل متحد در نظر گرفته میشود، قطعاً برای همه رؤسای جمهور فرصت بسیار مناسبی است که بتوانند دغدغهها، راهبردها و راهکارهای خویش را با دیگر سران و مقامات ارشد کشورهای جهان مطرح کنند.
امریکاییها سعی کردهاند در چهار دهه گذشته جمهوری اسلامی را با تهمتهای مختلف منزوی کنند و تصور آنها بر این بوده که صدای جمهوری اسلامی به گوش مخاطبان و بویژه مقامهای عالی رتبه دیگر کشورهای دنیا نمیرسد، حتماً این تریبون میتواند بسیاری از مسائل مهم و اساسی مورد نظر جمهوری اسلامی را بهعنوان کشوری انقلابی به گوش بسیاری از مقامات و مردم جهان برساند و تا کنون جمهوری اسلامی ایران از این فرصت بخوبی استفاده کرده است.
رئیس جمهور کشورمان میتواند در این سفر ملاقاتهایی با رؤسای جمهور دیگر کشورها داشته باشد، مواضع جمهوری اسلامی به آن کشورها نزدیک شود و آنها سخن انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی را بشنوند از این جهت سفر به نیویورک و شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل بسیار حائز اهمیت است.
آیتالله رئیسی میتواند در این سفر مسائل کلان و اساسی مورد توجه انقلاب اسلامی را به گوش بسیاری از انسانها، چه از طریق رسانهها و چه با گفتوگو با مقامها و مسئولان دیگر کشورها برساند و در واقع میتوانیم از این فرصت برای حل بسیاری از معضلات و مشکلات جهانی که در اسلام و انقلاب اسلامی برای آن راه حل عقلایی وجود دارد، استفاده کنیم.صلح بینالمللی، فلسطین، مسائل حقوق بشر، تفاوتی که میان شمال و جنوب از نظر فقر و غنا وجود دارد، مسائل مهمی که امروز جهان با آن دست به گریبان است، از جمله مقابله با بیماری کرونا، بیعدالتی جهانی، ظالمانه بودن تحریمها و آسیبهایی که در این مورد به مردم کشورهای تحریم شده وارد میشود و دیگر مطالب مهم روز، مانند احتمال فراگیری جنگ اوکراین به دیگر نقاط که البته بهدلیل زیادهخواهی ناتو بهوجود آمده، موضوعات فراگیر جهانی مانند مشکل کمبود آب در کشورهای مختلف جهان، مشکلات زیست محیطی، ریزگردها یا سلطهجویی برخی کشورها در تعامل با کشورهای ضعیف، یا مسأله مهم انرژی و مقابله با تروریسم از موضوعاتی است که میتواند در سخنرانی رئیس جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد مطرح شود.
نکته بعدی که در این سفر وجود دارد، اینکه در حاشیه این سفر ممکن است رئیس جمهور کشورمان با رؤسای جمهور برخی کشورها دیدارهایی انجام دهد، بویژه دیدار با سران کشورهای عضو برجام؛ در هر صورت این سفر فرصتی برای مطرح شدن مواضع جمهوری اسلامی در قبال کسانی است که به ظاهر با ملتها دوستی دارند و از پشت به منافع ملی این ملتها خنجر میزنند. نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، فرصتی است که رئیسجمهور کشورمان این مسائل و مواضع جمهوری اسلامی را در حوزه برجام بدون واسطه با رؤسای جمهور کشورها مطرح کند، هرچند مواضع جمهوری اسلامی ایران پیشتر بهوسیله مقامات امور خارجه و در مصاحبهها و اتخاذ مواضع بیان شده است، اما در گفتوگوی رو در رو با استدلال منطقی و بر اساس اخذ منافع ملی امکان بیان و تشریح موضوعات بهتر و شفافتر خواهد بود.