«سازمان ملل که زمانی کانون مرکزی تلاش‌ها برای حل‌وفصل مناقشه های ژئوپلیتیکی بود، به طور فزاینده‌ای درحاشیه سیاست جدید جهانی قرار گرفته است و چنانچه کشورهایی که بر سازمان ملل تسلط دارند به مقاومت در برابر اصلاحات ادامه دهند، جنوبِ جهانی چاره‌ای جز جست‌وجوی گزینه‌های خارج از سیستم سازمان ملل نخواهد داشت».
به گزارش روز یکشنبه ایرنا به نقل از تارنمای اسپانیولی بلومبرگ، همزمان با ورود ده‌ها تن از رهبران جهان به نیویورک برای شرکت در هفتاد هشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، مشکلات جهانی به سرعت و با قدرت در پشت درهای این سازمان جهانی در حال ظهور هستند و هیچ راه حلی برای آنها دیده نمی شود. در این شرایط، بسیاری از کشورها، جست‌وجوی راه‌های دیگر برای غلبه بر مشکلات را آغاز کرده‌اند.
بلومبرگ در اشاره به برخی چالش‌های جهانی به این موارد اشاره کرد: جنگ ویرانگر در اوکراین، سرنگونی دولت‌ها در نیجر و گابن، خصومت مداوم بر سر همه‌گیری کووید-۱۹ و توزیع نابرابر واکسن‌های نجات‌بخش.
براساس این گزارش، سازمان ملل که زمانی کانون مرکزی تلاش‌ها برای حل‌وفصل مناقشه های ژئوپلیتیکی بود، امروز به طور فزاینده ای در حاشیه سیاست جدید جهانی قرار گرفته است و قادر به همراهی با مجموعه شوک‌ها، بحران ها و کودتاهایی که به نظر می‌رسد جهان را در هم می‌شکند، نیست. گواه این امر، ناتوانی این نهاد جهانی برای مداخله در نقاطی است که در سال‌های گذشته در بطن آنها حضور داشت؛ همچون کودتای نیجر در تابستان امسال، یا سقوط اخیر هائیتی به ورطه هرج و مرج.
در ادامه این گزارش آمده است: این شرایط دشواری است که حتی ایالات متحده (که به شکل‌گیری سازمان ملل در زمان تاسیس آن در تلاش برای تحکیم رهبری آمریکا کمک کرد) به آن پی برده است. آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا هفته گذشته در سخنرانی خود این موضوع را به وضوح بیان کرد و ناآرامی‌ها را با عباراتی تقریبا آخرالزمانی توصیف کرد.
بلینکن گفت: آنچه ما اکنون تجربه می‌کنیم، چیزی بیش از آزمایش نظم پس از جنگ سرد است: این پایان نظم پسا جنگ سرد است. ایجاد همکاری‌های بین‌المللی پیچیده‌تر شده است. نه تنها به دلیل تنش‌های ژئوپلیتیکی فزاینده، بلکه به دلیل مقیاس عظیم مشکلات جهانی.
بلومبرگ با اشاره به اینکه مقام‌های مختلف از مدت‌ها قبل، از دست رفتن اهمیت سازمان ملل را هشدار داده و از بین رفتن آن را پیش‌بینی کرده اند، آورده است: با این حال، این احساس ناتوانی سازمان ملل به ویژه در سال جاری تقویت شده است؛ در حالی که جنگ اوکراین ادامه دارد، شورای امنیت به دلیل حضور روسیه به عنوان عضو دائمی این نهاد در این درگیری، فلج شده است.
یک دیپلمات از یک کشور در حال توسعه که خواست نامش فاش نشود، گفت: اگر کشورهایی که بر سازمان ملل تسلط دارند به مقاومت در برابر اصلاحات ادامه دهند، جنوب جهانی چاره‌ای جز جست‌وجوی گزینه‌های خارج از سیستم سازمان ملل از جمله گزینه‌های پیشنهادی چین نخواهد داشت.
مانوج جوشی (Manoj Joshi) یکی از اعضای برجسته اندیشکده بنیاد تحقیقاتی آبزِرور (Observer) مستقر در دهلی نو، با بیان اینکه سازمان ملل همان است که بوده است، گفت: اختلافات در نظم جهانی برای مدتی از عملکرد مؤثر آن جلوگیری کرده است.
نویسنده گزارش با طرح این ادعا که «کشورهای دیگری که مدت‌هاست به دنبال متزلزل ساختن سازمان ملل بودند، اکنون به دورتر نگاه می‌کنند» تاکید کرد: هند و برزیل، مدافعان قدیمی چنین اصلاحاتی، انرژی بیشتری را به سمت گروه بریکس شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی هدایت می‌کنند. هند همچنین بر روی ائتلاف موسوم به کواد (Quad) متشکل از ایالات متحده، هند، ژاپن و استرالیا متمرکز شده است.
شکاف‌های جهانی پدیدار شده‌اند و یکی از جنبه‌های مشکل‌ساز این است که این شکاف‌ها صرفاً از شرق به غرب محدود نمی‌شوند، بلکه از شمال به جنوب نیز کشیده شده‌اند.به نوشته بلومبرگ، چین با هدف تغییر جایگاه ایالات متحده، تلاش بین المللی برای برهم زدن نظم جهانی موجود را رهبری کرده است و در ماه اوت با دعوت از عربستان سعودی، ایران، مصر، آرژانتین، اتیوپی و امارات متحده عربی، برای گسترش بریکس تلاش کرد.
شی جین پینگ رئیس‌جمهوری چین خطاب به سران بریکس گفت: ما باید به اصلاح حکومت جهانی کمک کنیم.
بلومبرگ تاکید کرد: این یک نشانه روشن و واضح است که در سال جاری، جو بایدن رئیس‌جمهوری آمریکا تنها رهبر از میان پنج عضو دائمی شورای امنیت خواهد بود که شخصاً برای شرکت در مجمع عمومی حاضر می‌شود. سران کشورهای چین، روسیه، فرانسه و انگلیس در خانه می‌مانند.
برخی کشورها آمریکا را کاملا مقصر می‌دانند. پس از درخواست تایید شورای امنیت سازمان ملل متحد برای حمله به عراق در سال ۲۰۰۳، با وجود امتناع این نهاد، آمریکا به کار خود ادامه داد. دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری سابق، با تصمیم خود برای خروج از سازمان بهداشت جهانی، این سازمان را به لرزه انداخت و بایدن بعدتر عقب‌نشینی کرد.
مقام‌های آمریکایی بارها و بارها اذعان کرده‌اند که سازمان ملل باید جهان را آنگونه که هست، بازتاب دهد، نه آن گونه که این سازمان جهانی پس از جنگ جهانی دوم تاسیس شد. اما حتی تن صدای آمریکا نیز به دلیل احتمال بازگشت ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۵ و متزلزل شدن مجدد آن پایین آمده است.
استوارت پاتریک (Stewart Patrick) یکی از اعضای ارشد بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی، گفت: از مدت‌ها پیش درست بود که سازمان ملل تنها بازی در شهر نیست، و این به طور فزاینده‌ای صادق است. شکاف‌ها پدیدار شده‌اند و یکی از جنبه‌های مشکل‌ساز این است که این شکاف‌ها صرفاً از شرق به غرب محدود نمی‌شوند، بلکه از شمال به جنوب نیز کشیده می‌شوند.
بلومبرگ با بیان اینکه «خصومت آشکار درونی نیز وجود دارد» آورده است: بسیاری از مشکلات به بحران کووید-۱۹ برمی‌گردد، زمانی که کشورهای فقیر احساس کردند توسط کشورهای ثروتمندتری که واکسن احتکار می‌کردند، رها شده‌اند. خط گسل مشابهی حول بحران آب‌وهوا در حال ظهور است؛ کشورهای کم درآمد با بیان اینکه ثروتمندان مسئول بیشتر آلودگی‌های جهان هستند از آنها می‌خواهند تولید خود را محدود کنند.
مارک سوزمن (Mark Suzman) مدیر اجرایی بنیاد بیل و ملیندا گیتس، در فارن افرز نوشت: بسیاری از کشورهای کم درآمد اکنون به دنبال شرکای جدید هستند یا به این فکر می‌کنند که آیا تنها راه عملی مناسب، تلاش برای حل مشکلات خود به تنهایی است.
