تصمیم اخیر گروه اوپک‌پلاس برای کاهش تولید 2 درصدی تولید نفت به تنش در روابط ریاض و واشنگتن به عنوان متحدان نزدیک منجر شده و دولت «جو بایدن» گفته گزینه‌های خود درباره عربستان را بررسی می‌کند.
اعضای گروه «اوپک پلاس» روز چهارشنبه 5 اکتبر بر سر کاهش 2 درصدی تولید نفت توافق کردند. مطابق آن توافق مقرر شد روزانه 2 میلیون بشکه نفت کمتر روانه بازار میشود. سیاستی که در وهله نخست قیمت نفت را در بازارهای جهانی افزایش خواهد داد و به‌زعم آمریکا در این اوضاع بحرانی جهان به نفع روسیه در جنگ اوکراین تمام خواهد شد.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در یک نشست خبری مشترک با همتای پرویی خود گفت: «به رغم تقاضای زیاد آمریکا برای خرید نفت، عربستان و شرکایش در اوپک پلاس میزان تولید خود را کاهش داده‌اند و در مورد روابط با عربستان، ما گزینه های گوناگون را در پاسخ به اقدام این کشور بررسی می کنیم؛ در این رابطه مشورت های فشرده‌ای هم با کنگره داریم.»
وزیر خارجه آمریکا اشاره‌ای به اقداماتی که واشنگتن در نظر دارد در واکنش به اوپک‌پلاس در پیش بگیرد نکرده اما برخی از سیاستمداران در آمریکا پیشنهاد داده‌اند که آمریکا کمک‌های تسلیحاتی خود به عربستان سعودی را قطع کند.
با وجود این، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری شب گذشته بارها تلاش کرد از پاسخ دادن به سوال خبرنگاران درباره اینکه آیا قطع کمک‌های تسلیحاتی به سعودی‌ها در گزینه‌های احتمالی دولت بایدن هست یا خیر طفره رفت.
یک خبرنگار از «ویدنت پاتل»، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پرسید آیا قطع صادرات سلاح جزو گزینه‌های بایدن در قبال عربستان هست یا خیر که او در پاسخ گفت: «من روی حرفی که پیش از این همکارانمان در کاخ سفید گفته‌اند، تأکید کرده و می‌گویم که تصمیم اوپک‌پلاس کوته‌بینانه بوده است.
خبرنگار در ادمه پرسید: می‌توانید توضیح بیشتری درباره اینکه آمریکا چه پاسخی به آن تصمیم خواهد داد. پاتل گفت: «نمی‌خواهم هیچ گزینه خاصی را در اینجا مورد بررسی قرار بدهد. آن‌طور که از نهادهای مختلف شنیده‌ام ابزارهای مختلفی در دست رئیس‌جمهور و دولت قرار دارد. البته، آزادسازی ذخایر نفت راهبردی، چنانکه در بیانیه روز گذشته جیک سالیوان به ان اشاره شده بود [در زمره گزینه‌ها است.] علاوه بر این، چندین گزینه دیگر روی میز قرار دارند.
پیش از این “ژان پی‌یر”، سخنگوی کاخ سفید هم در نشست خبری شامگاه چهارشنبه در پاسخ به سوال یک خبرنگار در خصوص تصمیم اوپک‌پلاس گفت: تصمیم اوپک برای کاهش میزان تولید نفت، ان هم در شرایطی که دنیا با اثرات منفی حمله روسیه به اوکراین روبرو است، تصمیمی کوتاه‌بینانه است.
وی اضافه کرد: “چنانچه این تصمیم اثرات قیمتی قابل توجهی داشته باشد آن اثرات روی کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط خواهد بود. تلاش‌های رئیس‌جمهور برای کاهش قیمت سوخت پیشرفت‌هایی داشته است. از تابستان امسال قیمت سوخت حدود 1.20 دلار افت کرده است.”
سخنگوی کاخ سفید همچنین تصریح کرد با تصمیم جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا 10 میلیون بشکه دیگر از ذخایر نفت راهبردی آمریکا ماه آینده وارد بازار خواهد شد.
عبدالعزیز بن‌سلمان، وزیر نفت عربستان با اشاره به منفعل بودن بانک‌های مرکزی در سراسر جهان و اقدامات «تاخیری» آن‌ها در مقابله با تورم فزاینده، تصریح کرد که لازم بود اوپک پلاس در این زمینه نقش فعالی ایفا کند.
مشخص نیست کاهش 2 درصدی عرضه برای دنیایی که روزانه حدود 100 میلیون بشکه نفت مصرف می‌کند در طولانی‌مدت تا چه اندازه بر قیمت نفت و گاز آنهم در آستانه زمستان تاثیر داشته باشد؛ با این حال بلافاصله بعد از اعلام این تصمیم، قیمت نفت خام برنت حدودا بشکه‌ای 3 دلار افزایش یافت و به 93 دلار رسید.
اوپک پلاس به مجموعه 13 کشور عضو اوپک و 11 تولیدکننده نفت دیگر دنیا و در راس آن روسیه گفته میشود که از اواخر سال 2016 با هم همکاری می‌کنند و گفته میشود که عربستان به‌عنوان بزرگترین تولید کننده اوپک و رهبر «دوفاکتوی» این سازمان، نقش مهمی در به‌ثمر نشستن این تصمیم اوپک پلاس داشته است.
با این وجود عربستان سعودی با رد هرگونه «تبانی» با روسیه برای افزایش تصنعی قیمت‌ها، می‌گوید کاهش عرضه 2 میلیون بشکه نفت در روز که معادل 2 درصد عرضه جهانی است، برای پاسخ به افزایش نرخ بهره در غرب و همچنین مهار اقتصاد ضعیف جهانی ضروری است.
سخنگوی کاخ سفید با وجود این، اوپک‌پلاس را به هم‌صف شدن با روسیه متهم کرد. او گفت: “تا جایی که مسئله به روسیه مربوط میشود… ببینید مسئله روشن است. روشن است که اوپک‌پلاس دارد با روسیه هم‌صف میشود. مسئله را تا همینجا باقی می‌گذارم.”
این اظهارات نشان‌دهنده این هستند که تصمیم جدید اوپک‌پلاس، شکاف‌های میان واشنگتن وریاض را بیشتر از پیش کرده است. روابط دو کشور پیش از این به دلیل مسائل مربوط به حوادث 11 سپتامبر، ترور جمال خاشقچی و جنگ یمن دچار تنش‌هایی شده بود. حال باید دید آیا آمریکا با پاسخ دادن به تصمیم اوپک‌پلاس این شکاف‌ها را افزایش می‌دهد یا خیر.
