هماندیشی «تحلیلی بر نقش سپهبد شهید سلیمانی در توسعه امنیت، عدالت و صلح منطقهای و جهانی» صبح روز یکشنبه، ۲۰ بهمنماه 1398 ، به همت مجمع جهانی صلح اسلامی و با همکاری برخی دستگاههای داخلی و بینالمللی با سخنرانی داوود عامری؛ دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی، محسن پاکآیین؛ عضو شورای راهبری مجمع جهانی صلح اسلامی، امیرعبداللهیان؛ دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بینالملل و الهام امینزاده معاون حقوقی سابق رئیس جمهوری برگزار شد.
داود عامری؛ دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی در ابتدای همایش، تحلیلی بر نقش شهید سپهبد سلیمانی در توسعه امنیت، عدالت و صلح منطقهای و جهانی داشت و اظهار کرد: غربیها معتقدند که منطقه غرب آسیا باید بازمهندسی شود و قدرتهای منطقه رو به تحلیل برود و با قدرتهای ضعیفتری از کشورهای مسلمان منطقه روبرو باشند، چون خواه ناخواه تأثیر اسلام را بر جهان خواهند دید.
وی افزود: از دید آنها باید منطقه غرب آسیا محیطی ناآرام و دچار آنارشی باشد تا منطقه را براساس چیزی که خود صلاح میدانند، بازمهندسی کنند. آنان با ورود داعش و ایجاد جنگهای نیابتی، خواستند جبهه اسلام و صهیونیسم را تغییر داده و مبارزه اسلام با اسلام ایجاد کنند تا هم به نفع اسرائیل تمام شود و هم در منطقه ایجاد ناامنی کنند.
دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی ادامه داد: امروز جنگ شناختی گام نخست برای مقابله و رویایی است و سردار شهید سلیمانی با این شناخت توانست پیروز شود و راهبردها و طرحهای مناسب را در مقابل دشمنان طراحی کند. گام دوم ایشان، تبلور و اراده کشورهای اسلامی را به نمایش گذاشت جایی که جهان اسلام آرام آرام شرایط مثبتی پیدا کرد و ارادهای برای مبارزه با رژیم صهیونیستی ایجاد شد.
عامری درباره شخصیت شهید سلیمانی اظهار کرد: او را در کنار خود نداریم باید تلاش کنیم تا نقش ایشان را در جهان بیشتر بشناسیم و نقششان را در صلح و ثبات منطقه، در مقابله با تروریسم در منطقه و نقش امنیتساز او در سطح ملی و فراملی را واکاوی کنیم.
وی اضافه کرد: شهید سلیمانی به نمادی از مبارزه با استکبار تبدیل شده است همه باید او را بهتر بشناسند. این استقبال و تشییع حماسهگونه از سردار سلیمانی تصویری ایجاد کرده که برای هیچ انسانی در این ساحت قابل تصور نیست یعنی سلیمانی برای امنیت و عدالت بشر گام بزرگی برداشته است.
عامری با بیان اینکه نقش شهید سلیمانی را میتوان در دو حوزه تاثیر بر دشمنان بشریت و تاثیر بر اسلام و مسلمین بررسی کرد، گفت: باید دید خاستگاه هر دو امروزه در جهان چگونه است.
به گفته دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی، سردار سلیمانی ابهتپوشالی آمریکا را شکست و شکست رژیم صهیونیستی در جنگ ۳۳ روزه و ۲۲ روزه با همه قدرت از غرب، نشان دهنده افول آمریکا بود. آمریکا اراده کرد با کمک داعش در سوریه و عراق نقشه اسلام را بر هم بزند و شهید سلیمانی اراده کرد تا اراده دشمن محقق نشود.
وی یادآور شد: داعش به تصویری از اسلام تبدیل میشد که شهید سلیمانی آن را از بین برد و با کمک مردم منطقه طرحهای بزرگی در منطقه فراهم کرد و این باعث شد طرحهای دشمن در هم بریزد. دشمن تصور میکرد کشورهای اسلامی و مردم مسلمان کشورهایی ضعیف، منفعل و سرکوب شده هستند که با کمک شهید سلیمانی این تصور شکست خورد.
دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی افزود: شهید سلیمانی از نیروهای متفرق اسلامی جبهه مقاومت ساخت و با جمع کردن سرمایههای کوچک، قدرت و سرمایه بزرگی ساخت که امروز میتواند مسیر قدرت اسلام را تضمین کند. اراده قوی وی توانست این سرمایه بزرگ را به کار بگیرد. در کنار این، همگرایی شکل داد که باعث ظهور اسلام بزرگ شد و همه اینها نیازمند توجه جدی است.
در بخش بعدی همایش، «حسین امیرعبداللهیان»، با تبریک ایام دهه فجر و گرامیداشت یاد و خاطره شهید سلیمانی، گفت: نکته اول درباره شهید سلیمانی تبیین شخصیت ایشان است؛ بنده در دوران دیپلماسی این سعادت را داشتم تا عنوان سرباز به ایشان کمک کنم. درباره ابعاد شخصیتی سردار سلیمانی باید بگویم ایشان را به معنای واقعی باید سردار صلح و امنیت نامید.
وی افزود: شجاعت، تدبیر و نگاه استراتژیک ایشان به گونهای بود که در مقطعی در بحران سوریه همه چیز برای سقوط دمشق آماده شده بود و ایرانیهای مقیم آنجا میگفتند پرواز بفرستید دمشق در حال سقوط است، میخواهیم برگردیم. قرار شد برای ایرانیهایی که اصرار به برگشت به ایران داشتند پرواز اعزام شود و سردار با همان پرواز خود را به دمشق رساند.
دستار ویژه رئیس مجلس با بیان اینکه اکثریت در شورای عالی امنیت ملی مخالف پرواز سردار به دمشق در آن شرایط، بودند، اظهار کرد: سردار گفتند به دمشق میروم تا بشار اسد این پیام را بگیرد که من میروم و در کنار بشار اسد از اتاقش وضعیت را مدیریت میکنم و چنین کاری هم کرد.
امیرعبداللهیان درباره ویژگی دوم ناشناخته سردار سلیمانی گفت: وی دیپلماتی برجسته بود. او خیلی خوب تئوریها و روشهای مذاکراتی را میفهمید و به دیپلماسی به عنوان ابزار و روشی برای رسیدن به هدفش اعتقاد داشت. شرایط منطقه در سالهای اخیر بسیار پیچیده است و تحولات، شیب تندی دارد و این پیچیدگیها نیازمند این بود که سردار فقط نظامی نیاندیشد، برای همین سردار تاکتیک دیپلماسی را بر می گزیند و از همه ظرفیت های موجود برای پیشبرد ماموریت خود که تحقق حداکثری صلح و امنیت کشور و منطقه است، بهره می برد.
دستیار ویژه رییس مجلس در امور بین الملل مجلس شورای اسلامی با اشاره به نشست امریکا، ایران و عراق در موضوع امنیت عراق در دهه ۸۰ گفت: در این مذاکره که وزارت خارجه، سیا، پنتاگون از امریکا و شورای عالی امنیت ملی از ایران حضور داشتند، مدیریت در هر مرحله از مذاکره، برعهده سردار سلیمانی بود. سردار برای مذاکره ۳ ساعته گاهی حدود ۱۰۰ ساعت با ما وقت میگذاشت و پایان جلسه گاهی با اذان صبح تلاقی می کرد. ایشان به ظرائفی توجه و نکاتی اشاره داشت که کمتر کسی به این چیزها توجه داشت.
وی ادامه داد: سردار اعتقادش فقط نظامی گری نبود بلکه این بود که دیپلماسی باید دقیق کار کند. در مواجهه با مقامات امریکایی خواست آداب اسلامی و آداب دیپلماتیک در مذاکره رعایت شود و هیچ صحبت و اتهام مطرح شده از طرف امریکایی، بی پاسخ گذاشته نشود. میگفت مهم این است وقتی امریکاییها برگشتند بگویند ایرانیها منطقی مذاکره کردند و ایشان برای هر بحث استدلال داشت.
امیرعبداللهیان نکته دیگر شخصیت سردار سلیمانی را سیاستمدار بودن ایشان عنوان و اظهار کرد: سردار به معنای واقعی سیاستمدار بودند دیپلماتهایی داریم که سیاستمدار هم هستند و برعکس؛ اما گاهی یک نفر دیپلمات خوبی است اما سیاستمدار بدی است و برعکس. بخشی از فعالیتش در حوزه های مختلف این بود که خودشان باید مذاکره میکردند.
وی اضافه کرد: امریکاییها در اسنادی که یه دست آوردند گفتند برخی رهبران سیاسی عراق وقتی مذاکره میکردند میگفتند در نهایت باید نظر سلیمانی را بدانیم امریکاییها میگویند چرا ایران انقدر باید در عراق نفوذ داشته باشد که سیاستمداران عراقی با نظر سردار مشورت بگیرند و با او مذاکره کنند! سردار با رهبران مختلف مذاکره میکردند و ایشان توانست آنان را برای اهدافی که دنبال میکردند قانع کنند. میدانست سیاست و سیاستورزی در جهان کنونی چه سمت و سویی دارد اما در جریان سیاسی داخل نغلطیدند و به این سمت غش نکردند. همه اقشار در منطقه به سردار عشق میورزیدند
امیرعبداللهیان با ذکر خاطرهای از شهید سلیمانی زمانی که در دمشق بود، گفت: سردار خواستند نزدشان بروم. محلی که سردار بود محله مخوفی بود که هر آن احتمال مواجهه با داعش وجود داشت. با سردار نشستم و دوستان حزبالله هم در آن اتاق عملیات بودند. ایشان میوه تعارف کرد و انجیر که دوست داشتم چند تا خوردم و سردار از سردار شهید پورجعفری پرسید انجیر داریم؟ او انجیر را برای من آورد.
وی افزود: یکساعت بعد سوار هواپیما شدم، سرمهماندار پرواز به من گفت آقای سلیمانی کارتن بزرگ انجیر برای شما حین پرواز فرستاد. همه مسافران پرواز، مدافعان حرم بودند و از آن خانم خواستم انجیرها را در سینی بریزند و به همه مسافران تعارف کنند و این بخشی از رمز شخصیتی سردار بود که توانست ایرانی، عراقی، یمنی و بحرینی را جمع کند.
این دیپلمات با اشاره به افتادگی و تواضع سردار شهید سلیمانی تصریح کرد: زمانی در اوج تحولات مصر درسال ۲۰۱۲ میلادی مرحوم مرسی؛ رئیسجمهور مصر شده بود به آنجا رفتم. قرار شد حلقه نخست پیرامون آقای مرسی به ایران بیایند که آمدند و تفاهمنامههایی امضا شد. آنان درخواست داشتند ژنرال سلیمانی را در حد ۵ دقیقه ببینند و گفتند آقای مرسی از ما خواسته است سردار را ببینیم و گفته سردار از اتقلابیون حمایت میکند و این برای ما خیلی خوب است که در مصر بگوییم با سردار ملاقات داشتهایم. به سردار گفتم و ایشان گفت اگر جمعبندی از توافقات مثبت است آنها را میبینم و چنین کرد. ایشان جلوی در ورودی ایستادند و با تک تک مهمانان احوالپرسی کرد، تلفن فوری پیش آمده بود و بیرون رفتند. در فاصلهای که برگشتند آنها گفتند آیا سردار را میبینیم یا نه و من گفتم همانی که جلوی در از شما استقبال کرد سردار بود. و آنها تعجب کرده و گفتند ما فکر میکردیم با آدمی خشن و سختگیر مواجه میشویم. سردار بعد در نشست، نکاتی مطرح کرد که بعد از سقوط مرسی یکی از این افراد در ملاقات در کشور ثابث، گفت اگر به توصیههای سردار سلیمانی عمل میکردیم این اتفاق برای ما نمی افتاد!
امیرعبداللهیان با بیان اینکه سردار برای تحقق صلح در جنگ تحمیلی و مبارزه با اشرار در منطقه شرقی کشور، کمک بزرگی کرد، گفت: یک روز به دفتر سردار رفتم هنوز جلسه تمام نشده بود گفت شما جلسه را ادامه دهید من دادگاه دارم. ایشان در تشریح این دادگاه گفت که در تعقیب اشرار تصمیم گرفتم راساً اگر اشرار وارد شدند تا عمق کشور همسایه تعقیبشان کنیم و غائله شرق را پایان میدهیم و چنین کردیم. ایشان سه سال بعد وقتی رئیس سپاه قدس بود به اتهام خروج غیرقانونی از کشور به دادگاه احضار شدند و او احترام دادگاه جمهوری اسلامی را نگاه داشت و خود به دادگاه رفت و وکیل نفرستاد.
دستیار رئیس مجلس در امور بین الملل مجلس شورای اسلامی گفت، سردار معتقد بود نه از پشت چزابه بلکه از پشت مرزهای رژیم صهیونیستی برای حفظ امنیت کشور خود تلاش می کنیم.
محسن پاکآئین؛ معاون بین الملل دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری سخنران بعدی همایش بود که در سخنان خود با بیان اینکه سردار جدای از دیپلمات و سیاستمدار بودن، نظریهپرداز هم بود، اظهار کرد: ایشان معتقد بود امنیت کشوری تامین نمیشود مگر اینکه منطقه امن باشد و کل منطقه امنیت داشته باشد.
پاکآیین گفت: سردار شهید سلیمانی برای اینکه منطقه ما امن باشد و رژیم صهیونیستی نتواند کاری بکند، بر لزوم چند مشخصه تأکید داشت. نخست اینکه حاکمیت ملی کشورها محترم شمرده شود.
معاون بین الملل دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری با بیان اینکه سردار از این حاکمیت دفاع کردند و امروز حاکمیت ملی سوریه تثبیت شده است، دومین مشخصه از دید سردار شهید سلیمانی را دفاع از تمامیت ارضی کشورها دانست و گفت: امریکا به دنبال تجزیه عراق بود تا این کشور را به سه قسمت کوردها، شیعه ها و سنی ها تجزیه کند و برای همین با امارات نشست می گذارد.
وی افزود: از زمان ورود امریکا به عراق، این بحث تجزیه طلبی همان نقض اراضی کشور مطرح شد که شهید سلیمانی معتقد بودند باید با این آسیب منطقه ای مبارزه شود؛ برای همین سردار دفاع از اراضی سوریه و عراق را هم در عرصه سیاسی و هم دیپلماسی پیاده کرد.
پاکآیین، سومین مشخصه سردار را جمع کردن همه کشورهای منطقه در قالب یک محور عنوان و تصریح کرد: سردار سعی کرد همه کشورهای منطقه باهم جمع شوند و با هم محور مقاومت تشکیل دهند که چنین هم شد.
بنابر این گزارش، «محمد فتحعلی» در همایش تحلیلی بر نقش شهید سلیمانی در توسعه امنیت، عدالت و صلح منطقهای و جهانی که به همت مجمع جهانی صلح اسلامی در باغ کتاب برگزار شد، گفت: سردار شهید سلیمانی طیفی از رفتارهای درونی و بیرونی را شکل داده بود و امروز می توانیم مجموعه ای از رفتارهای ایشان را تجزیه تحلیل کرده و چراغ راه قرار دهیم.
وی افزود: میتوان قوه تمیز حق و باطل را در وجود این سردار بزرگ دید. خداوند دریچه هایی از دانایی و روشن بینی را برای ایشان باز کرد.میتوان گفت سلیمانی یک پدیده بود و به قول مقام معظم رهبری، شاگرد برجسته مکتب امام خمینی(ره) بود که توانست قلههای بلند معرفت و معنویت را درک کند.
این کارشناس مسائل منطقه اظهار کرد: در منطقه خاورمیانه که به غلط به آن خاورمیانه میگویند و غرب آسیا است، همیشه تقابل سه عامل اساسی جغرافیا، سیاست و قدرت را داشتهایم، بنابراین هر کسی، هر کشوری و هر کنشگری میخواهد در این منطقه بازیگری داشته باشد باید به این سه عامل توجه کند.
فتحعلی با بیان اینکه سلیمانی بزرگ پدیده قرن بود، ادامه داد: باید این شخصیت را در منطقه تجزیه تحلیل کرد. تفاوتی در ساختارهای سیاسی منطقه وجود دارد، بدین صورت که کشوری نگاه جغرافیایی و ژئوپولیتیکی و کشوری نگاه تثبیت مذهب خودساخته مانند عربستان دارد و کشوری همه تلاشش برای تثبیت و پایداری جبههای به نام مقاومت است که اینها مؤلفههای نوینی را در منطقه شکل میدهد.
وی اضافه کرد: با این ترسیم مختصری که از منطقه داشتهام، نقش نخست شهید سلیمانی، تقویت منابع مادی کنشگرهای فعال بود. شهید سلیمانی هیچ جایی پا نگذاشت مگر اینکه تهدید خا جی وارد آن کشور شده بود مانند تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان یا تهدید داعش در عراق، سوریه و لبنان.
همچنین الهام امین زاده عضو شورای راهبری مجمع جهانی صلح اسلامی هم در این همایش با طرح این پرسش که به چه افرادی جایزه صلح نوبل میدهند، گفت: معمولا افرادی که در صلح همکاری بینالمللی داشته و گامی در این باره برداشته باشند، جایزه صلح نوبل دریافت می کنند که درسال ۲۰۱۹ این جایزه به نخست وزیر اتیوپی رسید.
وی ادامه داد: سردار سلیمانی چه فرقی با برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۱۹ دارد ، چون سردار کسی بود که با کسی که در منطقه با خشونت و ترور و برای استقرار امنیت شهروندان مبارزه میکرد و هنوزم دیر نیست که جایزه صلح نوبل به ایشان تعلق بگیرد.
امینزاده تصریح کرد: وزارت خارجه در مجمع عمومی سازمان ملل این موضوع را تشریح کند، چون در محکومیت ترور شهید سلیمانی و قدردانی از اقدامات ایشان و این انجام شدنی است.
این حقوقدان با بیان اینکه قاسم هنوز در دلها و هنوز در فکر ما است، گفت: ایام محرم این سوزش را برای امام حسین (ع) حس و خرداد برای امام راحل بغض می کنیم و فکر می کنم این بغض ماندگار برای سردار هم بماند.
وی سردار سلیمانی را سردار ایرانی، اسوه صلحطلبی، صلحخواهی و صلحجویی دانست و گفت: با توجه به اینکه در دانشکده حقوق هستیم پیشنهاد میکنم این مکتب نوین را در دانشکدههایمان آموزش دهیم. برخی بحثهای روابط بینالملل فرسوده شده است و جا دارد این مکتب جدید در دانشکدههای روابط بینالملل وزارت خارجه تدریس شود.