سازمان ملل متحد 10 دسامبر را روز جهانی حقوق بشر نامگذاری نموده است، تا به شکلی اهمیت این موضوع حیاتی را در برای جهانیان زنده نگه دارد. تصمیم اصلی در این زمینه در دوران پس از جنگ جهانی دوم گرفته شد.
به واقع جنایت های گسترده صورت گرفته توسط کشورهای مختلف طی جنگ جهانی دوم و همچنین نقض گسترده حقوق بشر توسط رژیم های جنایتکار نازیستی و فاشیستی، باعث شد تا رهبران کشورهای مختلف ضرورت وجود اعلامیه جهانی در زمینه حقوق بشر و نامگذاری روزی به همین نام را به شدت احساس کنند. تحت تاثیر همین ضرورت ها بود که در منشور ملل متحد یکی از مهمترین اهداف اساسی جامعه جهانی احترام به حقوق و کرامت انسانی اعلان شد. همچنین کشورهای مختلف تصمیم گرفتند که کمیسیون ها و کمیته های مختلفی را در زمینه حقوق بشر با ماموریتهای مختلف ایجاد کنند. از جمله کمیسیون حقوق بشر ماموریت یافت که برای نزدیک کردن دیدگاه های کشورهای مختلف، زمینه های توافق و نگارش اعلامیه جهانی حقوق بشر را آماده کند. در این راستا، کمیسیون حقوق بشر در ژانویه سال 1947 شروع به کار کرد و پس از مدتی مطالعه و بررسی در قوانین اساسی کشورها و بحث و گفتوگو در کمیسیونهای مختلف، نتیجه مطالعات خود را به صورت لایحه ای به مجمع عمومی تقدیم کرد. مجمع مزبور در دهم دسامبر 1948 میلادی (19 آذر 1327) با 48 رأی مثبت و 8 رأی ممتنع، اعلامیه جهانی حقوق بشر را تصویب کرد و این روز به عنوان روز جهانی حقوق بشر نامگذاری شد.
بر این اساس روزی با عنوان روز جهانی حقوق بشر نامگذاری شد تا سرمنشاء جهانی فارغ از نقض حقوق بشر باشد؛ با این وجود شرایط امروزی جهان چنین امری را نشان نمیدهد. به واقع روندهای موجود در جهان، به خصوص در مورد رفتار و عملکرد برخی از کشورها، نشانگر حرکتی معکوس در عرصه احترام به حقوق و کرامت انسانی است. به عنوان نمونه میتوان به رفتارها و اقدامات رژیم صهیونیستی در برخورد با فلسطینیان اشاره نمود که قابل مقایسه با اقدامات نازیستها و فاشیستها در خلال جنگ جهانی دوم است. همانگونه که گفته شد، یکی از اهداف صدور اعلامیه جهانی حقوق بشر و نامگذاری 10 دسامبر به این نام، جلوگیری از وقوع مجدد چنین حوادثی بود. با این حال رژیم صهیونیستی هر روزه در حال نقض حقوق بشر و همچنین حقوق بشردوستانه در سطح گسترده میباشد، بدون اینکه کوچکترین نگرانی از سایرین، به خصوص از ناحیه سازمان ملل متحد مدعی حقوق بشر داشته باشد. این رژیم همچنین در حال یهودی نمودن سرزمین های اشغالی به شکل رسمی و علنی میباشد، امری که خلاف اصول بنیادین حقوق بشری و حقوق بشردوستانه محسوب میشود. علاوه بر این موضوع، میتوان به سایر رویدادها و روندهای ضد حقوق بشری و حقوق بشردوستانه در سطح جهان اشاره نمود. از جمله میتوان به رفتارها و اقدامات برخی از گروههای تکفیری، جبهة النصرة، بوکوحرام و … اشاره نمود که به طور کلی خلاف تمامی اصول و باورهای حقوق بشری و کرامت انسانی عمل میکنند؛ با این حال جامعه جهانی عزم جدی برای مقابله با آنها را ندارد.
همچنین میتوان به رفتارها و اقدامات ایالات متحده آمریکا، به خصوص در دوران حکومت بوش اشاره نمود. در این دوران ایالات متحده آمریکا در مناطق و کشورهای مختلف به اشکال مختلف اقدامات ضدبشری مهم و گستردهای را انجام داد، که حتی گزارشه ای داخلی منتشر شده توسط کنگره و سایر ارکانی دولتی آنها را تائید نموده اند. از جمله میتوان به گزارش 150 صفحه ای اخیر موسسه دموکراسی و مشارکت مستقر در نیویورک اشاره نمود که دولت آمریکا را متهم به انواع و اقسام اقدامات ضدبشری در سرتاسر جهان نموده است.
با توجه به این روندها و رویدادها می توان به این جمع بندی رسید که سازمان ملل متحد و به طور کلی جامعه جهانی تاکنون در زمینه تحقق وعدهای خود در زمینه حقوق بشر و حقوق بشردوستانه ناکام بوده است. بی تردید در این ناکامی کشورهای بزرگ و به خصوص ایالات متحده آمریکا با سیاست ها و اقدامات خود در کشورهایی همچون عراق، پاکستان، یمن، افغانستان و به ویژه در حمایت همه جانبه از رژیم صهیونیستی، نقش اصلی را ایفا نموده اند.
روز جهانی حقوق بشر بدون احترام به حقوق و کرامت انسانی
08
شهریور