مطالعه انجام شده از سوی شورای روابط خارجی اروپا روی پاسخگویانی از ۱۵ کشور در فاصله تقریباً یک سال پس از شروع جنگ روسیه علیه اوکراین این تلقی را به دست داد که این جنگ ظاهرا غرب را متحد کرده – اما نسبت به مابقی کشورهای جهان شکاف گسترده‌تری که خطوط یک نظم جهانی آینده را مشخص می‌کند ترسیم کرده است.
به نقل از روزنامه گاردین، در این مطالعه اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا (ECFR) نظرات پاسخگویانی از ۹ کشور عضو اتحادیه اروپا از جمله فرانسه، آلمان و لهستان و همچنین پاسخگویان اهل بریتانیا و آمریکا و همچنین چین، روسیه، هند و ترکیه را مورد بررسی قرار داده است.
نویسندگان گزارش این مطالعه گفتند، این بررسی اختلافات شدید جغرافیایی در نگرش به جنگ، دموکراسی و توازن جهانی قدرت را آشکار کرده و نشان داد، حمله روسیه ممکن است نقطه عطف تاریخی ظهور یک نظم جهانی “پساغربی” باشد.
مارک لئونارد، مدیر این اندیشکده و یکی از نویسندگان این گزارش، در اظهارنظر بر مبنای این مطالعه انجام شده در ماه گذشته میلادی گفت: “پارادوکس جنگ اوکراین این است که هر چند غرب را متحدتر کرده، اما نفوذش را در جهان کمتر از هر زمان کرده است.”
تیموتی گارتون اش، استاد حوزه مطالعات اروپایی در دانشگاه آکسفورد، که همچنین از دست‌اندرکاران این مطالعه بوده، این یافته‌ها را “بسیار هشداردهنده” خواند. او گفت، این نظرسنجی نشان داد که این جنگ به جبهه غرب ترانس آتلانتیک “وحدت و هدف” داده است.
با این حال به گفته وی، این جنگ “در متقاعد کردن قدرت‌های بزرگ خارج از جبهه غرب مانند چین، هند و ترکیه کاملا شکست خورد. درس آن واضح بود؛ ما نیاز فوری به یک روایت جدید داریم که در واقع برای کشورهایی مانند هند، بزرگترین دموکراسی جهان، متقاعدکننده باشد.”
به نوشته روزنامه گاردین، این نظرسنجی نشان داد که دیدگاه‌های غرب نسبت به روسیه در طول یک سال گذشته افراطی‌تر شده است. اکثریت بزرگ پاسخگویان در بریتانیا (۷۷ درصد)، آمریکا (۷۱ درصد) و ۹ کشور اتحادیه اروپا (۶۵ درصد) روسیه را به عنوان یک “دشمن” قلمداد کردند که کشورشان با آن درگیری یا رقابت به عنوان یک “رقیب” دارد.
از سوی دیگر، تنها ۱۴ درصد در آمریکا، ۱۵ درصد در ۹ کشور اتحادیه اروپا و هشت درصد در بریتانیا، روسیه را به عنوان یک “متحد” که منافع مشترکی با آنها دارد، یا یک “شریک ضروری” خواندند.
از سوی دیگر پاسخ‌دهندگان کشورهای غربی به همین شکل توصیفی منفی از روسیه به عمل آوردند.
در حالی که ۱۰ توصیف پیشنهاد شد، در آمریکا به ترتیب ۴۵ درصد و ۴۱ درصد از پاسخ‌دهندگان نظرسنجی توصیف‌های “تهاجمی” و “غیرقابل اعتماد” را برای روسیه انتخاب کردند. همچنین طبق این نظرسنجی، همین دو توصیف به ترتیب از سوی ۴۸ درصد و ۳۰ درصد در ۹ کشور اتحادیه اروپا و ۵۷ درصد و ۴۹ درصد از پاسخگویان در بریتانیا انتخاب شد.
در سراسر ۹ کشور اتحادیه اروپا که در این نظرسنجی شرکت کردند، به طور متوسط ۵۵ درصد از مردم از ادامه تحریم ها علیه مسکو حتی به قیمت مصایب اقتصادی حمایت کردند.
بر طبق اعلام اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا، اکنون در مقایسه با نظرسنجی مشابه تابستان گذشته، به عبارت دیگر، جنگ روسیه علیه اوکراین توسط افراد بیشتری در ائتلاف غرب به عنوان یک مبارزه برای “دموکراسی و امنیت” خودشان و همچنین به عنوان “یک جنگ نه در داخل اروپا بلکه با اروپا” تلقی می‌شود.
در آمریکا، ۳۶ درصد از پاسخ‌دهندگان گفتند که انگیزه حمایت از اوکراین عمدتا لزوم دفاع از دموکراسی آمریکایی است، در حالی که دیدگاه غالب در بریتانیا (۴۴٪) و در بین ۹ کشور اتحادیه اروپا (۴۵٪) این بود که انگیزه حمایت از اوکراین دفاع از امنیت خودشان است.
افراد بیشتری در اروپا (۴۴ درصد در بریتانیا، ۳۸ درصد در ۹ کشور اتحادیه اروپا) معتقد بودند که اوکراین باید تمام اراضی خود را حتی به قیمت طولانی‌تر شدن جنگ باز پس بگیرد، در حالی که تعداد کمتری در این دو بخش (۲۲ درصد در بریتانیا و ۳۰ درصد در اعضای اتحادیه اروپا) خواهان توقف جنگ حتی اگر به معنای واگذاری اراضی از سوی اوکراین به روسیه باشد، شدند.
با این حال، پاسخ‌ها در کشورهای غیر غربی شرکت‌کننده در این نظرسنجی بسیار متفاوت بود.
برای مثال، درصد بزرگی از پاسخگویان معادل ۷۶ درصد در چین، ۷۷ درصد در هند و ۷۳ درصد در ترکیه گفتند، احساس می‌کنند روسیه همچنان مانند قبل از جنگ “قوی مانده” و یا حتی “قوی‌تر” شده است. اکثریت قاطع در چین، هند و ترکیه به ترتیب معادل ۷۹ درصد، ۷۹ درصد و ۶۹ درصد گفتند که مسکو را یک “متحد” استراتژیک و “شریک ضروری” کشورشان قلمداد می‌کنند.
به طرزی مشابه، بسیاری دیگر (۴۱ درصد در چین، ۴۸ درصد در ترکیه و ۵۴ درصد در هند) خواهان پایان هر چه سریعتر جنگ اوکراین، حتی اگر این به معنای واگذاری اراضی از سوی اوکراین باشد، شدند. در حالی که در این سه گروه به ترتیب ۲۳ درصد، ۲۷ درصد و ۳۰ درصد معتقد بودند اوکراین باید اراضی خود را حتی به قیمت یک درگیری طولانی‌تر به دست آورد.
در مورد انگیزه‌های غرب از این جنگ نیز بدبینی بسیار بیشتری وجود داشت. برای مثال، کمتر از یک چهارم شرکت‌کنندگان در چین و ترکیه و تنها ۱۵ درصد در روسیه معتقد بودند که غرب از اوکراین با انگیزه “دفاع از امنیت یا دموکراسی خود” حمایت می‌کند.
تقریباً دو سوم از پاسخ‌دهندگان روسی (۶۴ درصد) گفتند که آمریکا یک “دشمن” است و ۵۱ درصد و ۴۶ درصد همین نظر را در مورد اتحادیه اروپا و بریتانیا داشتند. در چین، ۴۳ درصد آمریکا را به عنوان رقیب تلقی کرده و ۴۰ درصد نیز همین نظر را در مورد بریتانیا و ۳۴ درصد درباره اتحادیه اروپا داشتند.
